Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi (AFSÜ) Teknoloji Transfer Ofisi tarafından Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesi iş birliği ile düzenlenen 6. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Çalıştayı, açılış oturumu ile başladı. Teması “Tıbbi Bitkilerde Ham Maddeden Sağlık ve Ticarete Dönüşüm” olan çalıştayın açılışına ve Afyonkarahisar’a tıbbi ve aromatik bitkiler borsasının kurulmasının istişare edildiği özel oturuma il içi ve il dışı protokolden büyük bir katılım oldu.

Korel Termal Otel’de iki gün sürecek etkinliğin açılışına Afyonkarahisar Valisi Gökmen Çiçek, Milletvekilleri Veysel Eroğlu, İbrahim Yurdunuseven, Ali Özkaya, Belediye Başkanı Mehmet Zeybek, Rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakaş, akademisyenler, sektör temsilcisi iş insanları, bürokratlar ve basın mensupları katıldı.

Pandemi tedbirleri çerçevesinde gerekli koşulların ve oturma düzeninin sağlandığı geniş bir salonda saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasının ardından başlayan açılış konuşmalarında kürsüye ilk olarak Rektörümüz Prof. Dr. Nurullah Okumuş çıktı.

Prof. Dr. Nurullah Okumuş: “Alana ilişkin birikimi ve ivmeyi somut ve sürdürülebilir ürünlere dönüştürmek mecburiyetindeyiz.”
Çalıştayın, teması çerçevesinde hem tıbbi bitkilerin sağlıkta kullanımı hem de üretim, satış ve dağıtım konularına odaklı kurgulandığını ifade eden Prof. Dr. Okumuş: “Bu salondaki herkesin bildiği ama sanırım hepimizin etkili şekilde anlatmakta yani kamuoyu oluşturmakta zorlandığımız bir konu var: Ülkemiz, tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda zengin bir coğrafyaya sahip ama bu zenginliği yeterince güçlü ve rasyonel şekilde sermayeye ve toplumsal faydaya çevirebilmiş değiliz. İşte çalıştayımızın amacı hem akademik camiayı hem karar vericileri hem de üreticileri bir araya getirip alana ilişkin vizyonlarını ve projelerini paylaşmalarını sağlamak; sorunlara çözüm yolları gösterebilmektir.” dedi.

“Alana ilişkin birikimi ve ivmeyi somut ve sürdürülebilir ürünlere dönüştürmek mecburiyetindeyiz.” diyen Prof. Dr. Okumuş, “İlaç başta olmak üzere gıda ve kozmetik gibi farklı sektörlerde kullanılan tıbbi ve aromatik bitkilerin gerçek ekonomik boyutunu değerlendirmek, söz konusu bitkilerin sadece ham madde olarak değil farklı ürün formatlarında da kullanıma sunulması için yol haritaları çizmek; tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda akademi, özel sektör ve ilgili kamu kurumları arasında ortak bir perspektifin oluşmasını sağlamak gerekiyor.” şeklinde konuştu.

AFSÜ’nün ana çalışma alanlarından olan tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda, tüm gayretleriyle çalıştıklarını ve önemli bir aşamaya geldiklerini dile getiren Prof. Dr. Okumuş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda bilimsel çalışmalar ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunduk; yerelde ulaşabildiğimiz herkese konunun önemini anlattık ve harekete geçirmeye çalıştık. Üniversitemizde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bölümümüzü açarak ilk öğrencilerimizi aldık. Kampüsümüzdeki 25 dönüm alanının, bölümün uygulama sahası olarak düzenlemesini yaptık.

SOGEP kapsamında, 1500 m2 kapalı alana sahip, ülkemizin tam otomasyonlu ve en modern tıbbi ve yemeklik mantar araştırma, geliştirme ve üretim tesisini kurmak amacıyla 3,18 milyon TL’lik bir yatırım teşviki aldık. Tıbbi ve aromatik bitkilerin sağlıkta kullanılması ve ürüne dönüştürülebilmesi amacıyla A-Flora isimli şirketimizi kurduk ve ürünlerimizi kullanıma sunmaya başladık. Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü ve ilimiz Orman İşletme Şefliği iş birliği ile Fethibey bölgesindeki 100 dönüm arazide bir tıbbi ve aromatik bitkiler ormanı oluşturduk.

İş insanlarımıza farklı bölgelerde tıbbi ve aromatik bitki özelliği olan ağaç, çok yıllık bitki ve yıllık bitki ekimleri veya deneme ekimleri yaptırdık. 300 dönüm araziye Amaranth bitkisi eken bir iş insanımıza destek verdik ve destek vermeye devam ediyoruz.

İlimizdeki Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Merkezi ile çalışmalar gerçekleştirdik. Sayın valimizin talebi ile kurulan Afyonkarahisar Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Komisyonu yöneticiliği üniversitemize verildi. Bu kapsamda ilimizin konuya ilişkin fotoğrafının çekilmesi, kapasite ve çeşitliliğin değerlendirilmesi, tarımsal üretimin yaygınlaştırılması, çiftçilerimizin ve vatandaşlarımızın yönlendirilmesi için bilimsel ve teknik destek çalışmalarına başladık. Tıbbi ve aromatik bitkiler ile ilgili sağlık alanında kullanılmak üzere ürün ve cihaz geliştirilmesi amacıyla üniversitemiz bünyesinde projeler geliştirdik ve birçok akademisyene destek verdik.”

Yöneticileri, bürokratları, akademisyenleri, vekilleri ile el ele veren Afyonkarahisar’da tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda bilinç oluşumu sağlanmasının önemine işaret eden Prof. Dr. Okumuş, çalıştaydan elde edilecek başarının, etkinliğin hayata geçmesi için katkıda bulunan, destek sağlayan, başta Vali Gökmen Çiçek olmak üzere emek veren herkese ait olduğunu söyledi ve konuya ilişkin her zaman destek veren Prof. Dr. Veysel Eroğlu’na da teşekkürlerini sundu.”

Prof. Dr. Veysel Eroğlu: “Hastalıkların önlenmesinde tıbbi bitkisel destek ürünlerine daha fazla ihtiyacımız var.”
Prof. Dr. Okumuş’un ardından kürsüye davet edilen Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Afyonkarahisar Milletvekilleri İbrahim Yurdunuseven ve Ali Özkaya, çalıştayın başarılı geçmesi temennisini dile getirerek ulusal ve bölgesel çapta bu konuda atılacak adımları destekleyeceklerini ifade ettiler. Prof. Dr. Veysel Eroğlu da çalıştayın hem sektör adına hem de ülke adına çok faydalı olacağından emin olduğunu söyledi.

Yıllardır süren bilimsel çalışmaların artık uygulamaya döküldüğünü görmekten büyük memnuniyet duyduğunu ifade eden Prof. Dr. Eroğlu, şöyle konuştu: “Aslında ülkelerin cari açığının en önemli kalemi petrol ve enerji gibi görülse de ilaç sektörü de büyük bir cari açık oluşmasına sebep olmaktadır. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi dönemi ile birlikte bu durumu daha iyi anladık. Peki bu durumda ithal edilen ilaçlar ne kadar sağlıklıdır? Bir ilaç, bir hastalığa deva olurken, o ilacın prospektüsüne baktığımızda bir sayfa yan etkisinden bahsediliyor. İlaçlar elbette gereklidir ama daha çok hastalıktan sonra kullanılırlar. Bizim, hastalıkların önlenmesinde tıbbi bitkisel destek ürünlerine daha fazla ihtiyacımız var.”

Vali Çiçek: “İnşallah başarılı sonuçlar alırız diye ümit ediyorum.”
Açılış konuşmalarında kürsüye son olarak Afyonkarahisar Valisi Gökmen Çiçek geldi. Afyonkarahisar’ın katma değer üreten bir il olduğunu belirten Vali Çiçek: “İhracatında 100 dolar ithalata karşı 444 dolar ihracat yapan bir vilayet. Madenleri, mermeri, hepimizin bildiği termali ile 32 bin yatak kapasitesiyle katma değer üretiyor. Ülke ekonomisine ciddi katkılar sunuyor ve birçok konuda öncü oluyor.” dedi.

Afyonkarahisar’ın tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda da ülkemize çok büyük katkıları olacağını vurgulayan Vali Çiçek: “Veysel Hocamızın geçmişten getirdiği bu konudaki çalışmalarla bugünü bir milat alarak çok büyük katkıları olacağına inanıyorum. Ankara Üniversitesi ve Ege Üniversitesi rektörlerimize teşekkür ediyorum. Hem siyasette hem bürokraside hem şu an bulundukları makamlarla gerçekten büyük fark oluşturuyorlar.” dedi.

“Afyon Modeli” adını verdiği, il yöneticilerinin aktif katılımıyla gerçekleştirilen bir çalışma yöntemini benimsediklerini ifade eden Vali Çiçek, şöyle konuştu: “Bu modelle tıbbi ve aromatik bitkiler ile ilgili bir çalışma başlattık sayın bakanımız öncülüğünüzde. Bürokrasi de var işin içerisinde, Tarım Müdürlüğümüz var, Orman Müdürlüğümüz var ama bir de üniversitemiz var. Nurullah Hoca gibi aktif gece-gündüz çalışan bir hocamız var ve bir komisyon kurduk. Bu komisyonun başına Nurullah Hocamızı getirdik. Sayın Bakanımızın güzel bir lafı var, nezaketinden söylüyor çoğu zaman ‘Ben de bir neferim’ diye; biz her birimiz de ona nefer olduk. Bu çalışmayla ilgili bütün Kaymakamlarımız, Vali Yardımcılarımız da işin içinde oldu. Çalışma her yerde, her alanda devam ediyor. İnşallah başarılı sonuçlar alırız diye ümit ediyorum.”

Protokol konuşmalarının tamamlanmasının ardından çalıştayın tıbbi ve aromatik bitkilerin üretim, ticarileşme ve sağlıkta kullanım süreçlerinin farklı alt başlıklar altında incelendiği akademik oturumlara geçildi.